ẢNH HƯỞNG CỦA AO HỒ ĐẾN CHẾ ĐỘ THỦY VĂN CỦA SÔNG NGÒI

5.3.4. Ảnh hưởng của ao hồ đến chế độ thủy văn của sông ngòi:

Ảnh hưởng của ao hồ đến chế độ thủy văn của sông ngòi liên quan chặt

chẽ đến cân bằng nước, cân bằng vật chất, cân bằng nhiệt độ, cân bằng

hoá học củaao hồ, ngoài ra còn liên quan đến sự trao đổi nước và sự

chuyển động quán tính của nước ao hồ. Sự ảnh hưởng này thể hiện qua

chế độ điều tiết các thành phần đặc trưng thuỷ lực của sông, cụ thể là mực

nước trong năm, chế độ nước nhiều năm (tương tự cho các thành phần

khác như vật chất, ion, , nhiệt,...) chảy từ hồ vào sông và từ sông vào hồ.

Ngoài ra, giá trị của một số các đặc trưng khác của chế độ cũng thay đổi (

sự gia giảm của thành phần tổn thất do bốc hơi, sự lắng đọng vật chất, ...).

Vai trò điều tiết sông của ao hồ được htể hiện qua chế độ điều hoà của

nước sông theo mùa (mùa lũ hoặc mùa kiệt), và vai trò này càng mạnh khi

trong lưu vực càng nhiều hồ.

Ảnh hưởng của hồ chứa lên dao động mực nước phụ thuộc vào bản chất sự

điều tiết. Khi điều tiết theo mùa hay theo nhiều năm, dòng chảy ở hạ lưu

công trình được điều tiết tích lũy lại, đặc biệt là với những hồ sắp xếp

theo bậc thang, ở hạ lưu công trình vào mùa lũ phần trăm dòng chảy so

với dòng chảy cả năm sẽ nhỏ hơn nhiều (có thể giảm từ 50% đến 30%).

Gọi

Δ

y là độ giảm lưu lượng dòng chảy (trung bình năm) do điều tiết của

ao hồ, thì :

Δ

y = y - y

hồ

= (E

hồ

– E

đ

)p

Trong đó:

y, y

hồ

: lần lượt là dòng chảy trung bình năm khi chưa có và khi có hồ.

E

hồ

, E

đ

: lần lượt là lượng bốc hơi từ mặt nước hồ và trên đất liền trong lưu

vực.

p: là phần trăm tổng diện tích ao hồ trên diện tích toàn lưu vực.

Hiệu số (E

hồ

– E

đ

) phụ thuộc vào từng khu vực địa lý, tăng lên ở những

vùng có khí hậu lục địa (khô). Ởû những vùng ẩm nơi mà hiệu số này

không lớn và tổn thất dòng chảy do ảnh hưởng của mặt hồ không lớn hơn